- Δάρδανος
- I
Όνομα μυθολογικών προσώπων.1. Γιος του Ιλλυριού και εγγονός του Κύκλωπα Πολύφημου και της Γαλάτειας. Από τον Δ. είχε αποκληθεί Δαρδανία η Ιλλυρία,που βρισκόταν στη θέση της σημερινής Αλβανίας.Αργότερα, η χώρα ονομάστηκε πάλι Ιλλυρία.2. Γιος της κόρης του βασιλιά της Αρκαδίας Ηλέκτρας και του Δία. Πήρε γυναίκα του τη Χρύση, κόρη του Πάλλαντα, και απέκτησε από αυτή δύο γιους, τον Δίμαντα και τον Ιδαίο. Η Χρύση ή Χρύσις χάρισε στον Δ. δύο παλλάδια και του έμαθε, όπως και στους γιους τους, τον τρόπο της λατρείας τους. Όταν ο Δίμας κι ο Iδαίος αντρώθηκαν, έγινε στην Αρκαδία τρομακτικός κατακλυσμός και οι δύο νέοι, μαζί με πολλούς άλλους Αρκάδες, κατέφυγαν στη Σαμοθράκη, όπου ίδρυσαν ναό των Μεγάλων Θεών. Ο Ιασίων επιχείρησε όμως να πλησιάσει με ερωτικούς σκοπούς τη θεά Δήμητρα και ο Δίας οργίστηκε και τον κατακεραύνωσε. Λυπημένος για την απώλεια του αδελφού του, ο Δ. πήγε μαζί με τους γιους του και άλλους Αρκάδες στην απέναντι μικρασιατική ακτή, όπου βασίλευε ο Τεύκρος, γιος του ποταμού Σκάμανδρου και της νύμφης Ιδαίας. Αυτός υποδέχτηκε τους Αρκάδες με ευμένεια και έδωσε στον Δ., που είχε στο μεταξύ χηρέψει, την κόρη του Βαττία ή Αρίσβη. Ο Δ. έχτισε εκεί μία πόλη, που ονομάστηκε Δ. ή Δαρδανίς. Σύμφωνα με την παράδοση βασίλεψε 31 χρόνια και πέθανε το 1541 π.Χ.IIΑρχαιότατη πόλη στη μικρασιατική ακτή του Ελλησπόντου που χτίστηκε, κατά την παράδοση, από τον ομώνυμο μυθικό ήρωα. Στην πραγματικότητα, ήταν αποικία του Αιολέα. Το 498 π.Χ. την κατέλαβαν οι Πέρσες και την πυρπόλησαν. Κοντά στη Δ., ο αθηναϊκός στόλος καταναυμάχησε τον σπαρτιατικό κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου. Στη Δ. έγινε και η συνθήκη ειρήνης μεταξύ του Ρωμαίου στρατηγού Σύλλα και του Μιθριδάτη του Ευπάτορα, που τερμάτισε τον Α’ Μιθριδατικό πόλεμο.* * *Δάρδανος, ο (θηλ. Δαρδανίς, η) (Α)1. γιος τού Δία, ιδρυτής τής Τροίας, τής Δαρδανίας2. Δάρδανοι, οιοι Τρώες3. ως επίθ. «Δάρδανος ἀνήρ» — ο κάτοικος τής Τροίας4. το θηλ. ως επίθ. Δαρδανίς, ηγυναίκα από τη Δαρδανία, η Τρωάς5. δαρδανίς, ητο κώνειο.
Dictionary of Greek. 2013.